Znów wybiorą najlepsze okładki płyt w Polsce!

Latem w Galerii Starego Browaru ponownie odbędzie się wystawa Konkursu 30/30, z myślą o której już po raz siódmy jury wyłoni najlepsze okładki wydawnictw muzycznych zeszłego roku. Jaka historia stoi za jednym z najważniejszych wydarzeń tego typu w kraju?

---

Wszystko zaczęło się od brawury. Urzędnik, który wcześniej przez wiele lat pracował jako dziennikarz muzyczny, wchodząc w nową zawodową rolę, miał okazję podczas jednego z festiwali rozmawiać z Rosławem Szaybo, światowej sławy grafikiem, odpowiedzialnym za projekty okładek dla Eltona Johna, Leonarda Cohena czy Judas Priest. 

- W 2014 roku Rosław zaprojektował plakat festiwalu Transatlantyk i z tej okazji odwiedził rodzinny Poznań. Opowiadał wówczas o swojej twórczości na spotkaniu w Zamku, opowiadając o swojej roli we współtworzeniu kultowych albumów i relacjach z artystami. Po jednym z wydarzeń przedstawiłem się Rosławowi i w rozmowie wspomniałem o idei nagradzania najlepszych aktualnych wydawnictw.  Byłem miło zaskoczony, kiedy przyznał, że również rozważał taką inicjatywę – mówi Marcin Kostaszuk, wicedyrektor miejskiego Wydziału Kultury.

Potem sytuacja potoczyła się zaskakująco szybko. Jeszcze w czasie festiwalu spotkali się z dyrektorem Galerii Miejskiej Arsenał Piotrem Bernatowiczem, który zaoferował wsparcie i przestrzeń wystawienniczą. A w kolejny dzień wypadały… urodziny Rosława Szaybo. 

 - Udało mi się przekonać ówczesnego prezydenta Grobelnego, że mamy rzadką okazję porozmawiać z jednym z najsłynniejszych na świecie poznaniaków o zupełnie nowym projekcie. Wraz z prezydentem zanieśliśmy mu do hotelu tort. Zaskoczony Rosław opowiedział prezydentowi o naszym pomyśle, a dalej było już z górki - śmieje się Marcin Kostaszuk. I dodaje, że  bez misji i zaangażowania Rosława Szaybo ta inicjatywa nie miałaby szansy się rozwinąć.

Sztuka partnerstwa

Jak sam stwierdził w jednym z wywiadów, choć sam nie był muzykiem, zawsze uważał się za jazzmana. Rosław Szaybo jest bez wątpienia postacią kluczową dla odbywającego się w Poznaniu już po raz siódmy konkursu, a także legendą w branży. Efekty jego pracy i zaangażowania można oglądać na tysiącach okładek, za które był odpowiedzialny. Na uwagę zasługują między innymi te stworzone dla The Clash, Eltona Johna, Roya Orbisona, Judas Priest, Janis Joplin czy Krzysztofa Komedy. W Polsce był prawdziwym objawieniem grafiki użytkowej – jego wielka międzynarodowa kariera rozpoczęła się jednak w Londynie, gdzie rozpoczął pracę jako dyrektor kreatywny w agencji reklamowej Young&Rubicam. W branży muzycznej rozwinął skrzydła po tym, jak w 1972, został głównym projektantem wytwórni CBS Records.

- Rosław miał głęboko edukacyjną misję pokazywania dobrych przykładów. Innymi słowy, chciał się dzielić swoją wiedzą i zawsze chętnie to robił. A jednocześnie burzył branżowe schematy. Kiedyś jego projekt został prawie wyrzucony do kosza, ponieważ odważył się nie zamieścić na okładce nazwiska autora oraz tytułu płyty. Na spotkanie, na którym został straszliwie zganiony, weszła kelnerka z kawą. Zaczepił ją i zapytał: „Czyja to jest płyta?”. Ona odpowiedziała szybko: „Oczywiście, że Eltona Johna!”. I wygrał. Tak samo było z umieszczeniem listy piosenek na froncie okładki, zamiast - jak zawsze - na jej odwrocie. Przetestował ten pomysł z sukcesem na płycie  Leonarda Cohena, mimo wielkiej scysji z samym artystą. Mieliśmy więc poznaniaka, który otarł się o wielkich tego świata muzyki, ale dodatkowo był ich partnerem. I to partnerstwo była jego zasadą, którą chciał bardzo mocno w tworzeniu okładek promować – mówi Marcin Kostaszuk.

Autorytet i mentor

Rosław Szaybo do 2019 roku był związany z Konkursem 30/30 – miał decydujący głos w jury, a jego autorytet przyciągał do wydarzenia najciekawszych twórców i jurorów. Po śmierci artysty ustanowiono nagrodę jego imienia. Jej pierwszym laureatem został Patryk Hardziej, za okładkę „Total Panorama” Nene Heroine.

- Swój projekt wysłałem na konkurs bez większych nadziei, ponieważ wśród pięknych kolorowych opraw, czarno-biała liternicza okładka z kodem kreskowym na okładce mogła nie wydawać się najbardziej atrakcyjna. Słowem – konkurencja była duża, a mój projekt specyficzny. Okazało się, że ta specyficzność została nagrodzona przez jury, z czego się ogromnie ucieszyłem. Jeszcze bardziej ucieszył mnie fakt, że dostałem nagrodę im. Rosława Szaybo. Bardzo mocno interesuję się historią powojennego polskiego projektowania i postać pana Rosława była mi doskonale znana. Zresztą miałem okazję zamienić z nim kilka słów podczas jego wykładu na ASP w Gdańsku kilka lat temu. Nagroda i tamto spotkanie są dla mnie bardzo ważne - mówi projektant.

W roku 2021, oprócz Nagrody Specjalnej im. Rosława Szaybo za szczególne osiągnięcia, zostanie przyznana również Nagroda Specjalna, w której uhonorowany zostanie całokształt fizycznego wydania wybranego albumu.

O co walczy 30. wybranych projektów?

Trzydzieści najlepszych okładek zostało wyselekcjonowane z prawie 100 zgłoszeń. W ubiegłych latach na wystawie prezentowano prace takich twórców, jak m.in. Beata Śliwińska Barrakuz, Mariusz Mrotek, Grzegorz „Forin” Piwnicki czy Mateusz Holak.

W tym roku w ramach Konkursu 30/30 na Najlepszą Polską Okładkę Płytową 2020 wyznaczono rekordową pulę nagród – 15 000 zł. Wyróżnione projekty wybrało 15-osobowe jury, w skład którego wchodzą specjaliści z różnych dziedzin, w tym graficy i autorzy okładek albumów: Dawid Ryski, Grzegorz „Forin” Piwnicki, Rafał Wechterowicz. Do składu dołączyli również dziennikarze muzyczni, czyli Bartek Chaciński i Piotr Stelmach. Grono zasilił także  fotograf Jacek Poremba, którego prace – również te związane ze sceną muzyczną – mają już kultowy charakter.

Wszystko wskazuje na to, że latem będziemy mogli spotkać podczas wernisażu wystawy w Galerii Na Dziedzińcu Starego Browaru. I po prostu zbić pionę podczas oglądania ekspozycji.
Zwycięzcą nagrody głównej oraz zdobywcą tytułu najlepszej okładki 2019 roku został Tomasz Dubiel za pracę dla duetu Enchanted Hunters. Kto będzie świętował sukces w tym roku? Przekonamy się niebawem!

Wręczenie nagród odbędzie się podczas wernisażu wystawy pokonkursowej 18 czerwca 2021 o 18:00, a będzie ona dostępna codziennie aż do 1 sierpnia w Galerii na Dziedzińcu Starego Browaru.

Znana jest już tytułowa 30-tka finalistów, którzy powalczą o wspomniane nagrody:

1. Marcin Grzęda - Swiernalis "Psychiczny fitness"

2. Mariusz Mrotek / fotograf: Iza Grzybowska - Maria Sadowska "Początek nocy"

3. Mateusz Lengling: Przyłu "Homeless Boy"

4. Mateusz Machalski, Filip Zwierzchowski: Sebastian Fabijański "PRIMITYW"

5. Michał Siciński: Voo Voo "ANAWA 2020"

6. Nagi Ganni, Kajetan Łukomski: Baasch "Noc"

7. Natalia Łabędź (projekt graficzny), Roman Kozłowski (fotografia): EABS "Discipline of Sun Ra"

8. Patryk Hardziej: Pure Phase Ensemble 9 "Live at SpaceFest!"

9. Paweł Fabjański, Bartłomiej Walczuk, Julia Konopka (Osom Studios): Jan-rapowanie "Uśmiech"

10. Pawel Fabjański: LASS "LOVEHOLIC"

11. projekt: Bovska / fotografia: Łukasz Murgrabia: Bovska "Sorrento"

12. Tomek Głowacki (druk: Aga Brwi): Jakub Buchner "Muzyka do filmu Czarne Złoto Warszawy"

13. Tomek Kuczma: Krzysztof Zalewski "Zabawa"

14. Zbigniew M. Bielak: Darkthrone "Shadows of Iconoclasm"

15. Bartłomiej Walczuk: Quebonafide "ROMANTIC PSYCHO NERD"

16. Bartłomiej Walczuk (Osom Studios): Quebonafide "ROMANTIC PSYCHO"

17. Dawid Gąsiorek: Giorgio Fazer "Odarci z godności"

18. Dominik Nowakowski, Aleksandra Olszówka: Opał "Oczy Szeroko Zamknięte"

19. Hanna Cieślak: Pin Park "Doppelganger"

20. Hanna Cieślak: Clinamen "The Tropisms of Spring"

21. Jacek Walesiak: JWP/BC "Koledzy"

22. Bartosz 'Fisz' Waglewski: Waglewski Fisz Emade "Duchy ludzi i zwierząt"

23. Juice (Gracjan Donarski - fotografia, Wojtek Piotrowski - projekt): Mikromusic "Kraksa"

24. Kamil Tatara: Bloki "Insecta"

25. Kamila Ćwiklińska, Aleksandra Józefów, Joanna Kurowska, Monika Górka: Alfah Femmes "No Need to Die"

26. Kornel Ofierski: Różni wykonawcy "Moniuszko B-day Bash"

27. Łukasz Paluch: Skalpel "Highlight"

28. Łukasz Paluch: Wacław Zimpel "Massive Oscillations"

29. Łukasz Pałczyński: Hania Rani "Home"

30. Maciej 'Animisiewasz' Grochot: Błoto "Kwiatostan"